નવા આવકવેરા કાયદા 2025ને રાષ્ટ્રપતિની મંજૂરી મળી ગઈ છે. 21 ઓગસ્ટના રોજ કેન્દ્ર સરકારે નવા નિયમોને સૂચિત કર્યા છે. 1 એપ્રિલ, 2026થી તે 1961ના જૂના કાયદાનું સ્થાન લેશે. સરકારે કર કાયદાઓને સરળ બનાવવા માટે એક નવું આવકવેરા બિલ લાવ્યું છે. આના કારણે કર દરમાં કોઈ ફેરફાર થશે નહીં.
આ પહેલા 13 ફેબ્રુઆરીના રોજ નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે 13 ફેબ્રુઆરી, 2025ના રોજ લોકસભામાં આવકવેરા બિલ રજૂ કર્યું હતું. આમાં કરદાતાઓની સુવિધા માટે આવકવેરા કાયદાના શબ્દોની સંખ્યા લગભગ 50 ટકા ઘટાડીને લગભગ 5 લાખથી 2.5 લાખ કરવામાં આવી છે.
નવા આવકવેરા બિલ વિશે 4 મોટી વાતો…
- આવકવેરા બિલમાં આકારણી વર્ષને કરવેરા વર્ષ દ્વારા બદલવામાં આવ્યું છે. બિલમાં પાનાઓની સંખ્યા 823થી ઘટાડીને 622 કરવામાં આવી છે. જોકે, પ્રકરણોની સંખ્યા 23 પર એ જ રહે છે. વિભાગોની સંખ્યા 298થી વધારીને 536 કરવામાં આવી છે અને અનુસૂચિઓની સંખ્યા પણ 14થી વધારીને 16 કરવામાં આવી છે.
- હાલમાં રોકડ, સોના-ચાંદી અને ઝવેરાતનો સમાવેશ થાય છે, તેમ ક્રિપ્ટો સંપત્તિઓને કોઈપણ અઘોષિત આવક હેઠળ ગણવામાં આવશે. આ એટલા માટે કરવામાં આવ્યું છે જેથી ડિજિટલ વ્યવહારોને પણ પારદર્શક અને કાનૂની રીતે નિયંત્રિત કરી શકાય.
- આ બિલમાં કરદાતા ચાર્ટરનો સમાવેશ થાય છે, જે કરદાતાઓના અધિકારોનું રક્ષણ કરશે અને કર વહીવટને વધુ પારદર્શક બનાવશે. આ ચાર્ટર કરદાતાઓના હિતોનું રક્ષણ કરતી વખતે કર અધિકારીઓના અધિકારો અને જવાબદારીઓ પણ સ્પષ્ટ કરશે.
- પગાર સંબંધિત કપાત, જેમ કે સ્ટાન્ડર્ડ ડિડક્શન, ગ્રેચ્યુઇટી અને લીવ એન્કેશમેન્ટ, હવે એક જ જગ્યાએ સૂચિબદ્ધ કરવામાં આવી છે. જૂના કાયદામાં હાજર જટિલ સમજૂતીઓ અને જોગવાઈઓ દૂર કરવામાં આવી છે, જેનાથી કરદાતાઓ માટે તેને સમજવામાં સરળતા રહે છે.
60 હજાર કલાકથી વધુમાં નવું બિલ બનાવ્યું
આવકવેરા વિભાગના લગભગ 150 અધિકારીઓની એક સમિતિ આ કાર્યમાં રોકાયેલી હતી. નવા બિલને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં 60 હજારથી વધુ કલાક લાગ્યા. આવકવેરા બિલને સરળ, સમજી શકાય તેવું બનાવવા અને બિનજરૂરી જોગવાઈઓ દૂર કરવા માટે 20,976 ઓનલાઈન સૂચનો પ્રાપ્ત થયા.
આનું વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું. આંતરરાષ્ટ્રીય પરામર્શ પણ કરવામાં આવ્યો. ઓસ્ટ્રેલિયા અને બ્રિટન, જેમણે પહેલાથી જ આવા સુધારા કર્યા છે, તેમનો પણ સંપર્ક કરવામાં આવ્યો. 2009 અને 2019માં આ સંદર્ભમાં તૈયાર કરાયેલા દસ્તાવેજોનો પણ અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો.
